Atrakcje Shiraz
Optymalny czas na zwiedzenie Shirazu to pełne 3 dni. Akurat tyle wystarczy na zobaczenie wszystkich jego największych atrakcji bez poczucia, że “to już było”.
Poniższa lista jest naszą osobistą selekcją miejsc i zabytków, które uważamy za najbardziej godne uwagi.
Meczet Nasir al-Molk
Wiele osób przyjeżdża do Shiraz, by zobaczyć zabytkowy meczet Nasir al-Molk. Pochodzenie jego popularnej nazwy – “Różowy Meczet”, staje się jasne wraz z przekroczeniem progu świątyni i wejścia do sali modlitewnej. Rozświetlony wszystkimi kolorami tęczy przez promienie porannego słońca, rozpraszającego się w jego kolorowych witrażach. Wygląda on wtedy dokładnie tak jak na zdjęciach.
Różowy meczet Nasir al-Molk, swoją finalną formę przybrał w okrągłym roku 1888 r. Wtedy to dodano kolorowe witraże, dla których dzisiaj jest tak tłumnie odwiedzany.
Meczet ma dwie najlepsze pory na odwiedziny. Pierwsza zaraz po otwarciu kiedy nie jest oblegany przez setki turystów i druga w po godzinie 10.00, kiedy już wszyscy wyszli z niego na bazar.
Oczywiście nie są to sztywne zasady, bo biura podróży różnie organizują zwiedzanie (czasami już przy otwarciu stoją busy, innym razem dzień jest absolutnie tłoczny niezależnie od godziny).
My polecamy te dwie pory, kiedy macie większą szansę na kameralną atmosferę.
O godzinę otwarcia meczetu zapytajcie w swoim hotelu, bo ta lubi się zmieniać.
Narenjestan-e Qavam
Wspaniały przykład zabytkowej irańskiej architektury okresu Qajarów, połączony z atrakcyjnym ogrodem. Raj ukryty za wysokimi murami, a leżący zaledwie kilka kroków od meczetu Nasir al-Molk.
Swoją nazwę bierze od pomarańczy – “narenjestan” co oznacza “ogród gorzkich pomarańczy”.
Posiadłość ta należała do członka jednej z najbardziej wpływowych irańskich rodzin, w czasie rządów wszystkich trzech ostatnich dynastii. Rodzina Qavam miała ogromny wpływ na to, jak kształtowała się irańska scena polityczna, a także brała udział w obaleniu jednej dynastii na korzyść innej. Tak było chociażby z ostatnim Zandem, zdradzonym przez gubernatora Shirazu, którego odległy potomek przygotował irański dekret konstytucyjny.
W piwnicach posiadłości znajduje się małe muzeum, a wśród eksponatów warta uwagi wystawa poświęcona irańskim instrumentom.
Bazar Vakil
Ten zabytkowy bazar pobudzi Wasze zmysły smaku i zapachu. Pełen lokalnych specjałów, uwielbianych przez mieszkańców Shirazu i o ogromnym wyborze koczowniczych dywanów plemienia Qashqai.
Zbudowany został przez Karim Khan’a – pierwszego władcę z sympatią wspominanej dynastii Zandów, którzy stolicę Persji w drugiej połowie XVIII w. przenieśli do Shirazu.
Vakil z perskiego oznacza “regent” – Karim w końcu nigdy nie ogłosił się królem, a tytułował tym skromnym przydomkiem.
We wnętrzu bazaru Vakil warto zobaczyć:
Saray-e Moshir – czyli miejski karawanseraj, trudny do przeoczenia, bo leżący kilkadziesiąt metrów na wschód od południowego końca głównego pasażu bazaru. Jeśli szukacie czegoś charakterystycznego dla Shirazu, znajdziecie tam khatam kari, czyli pudełka, wazy, a nawet fotele wykonane w technice inkrustowania kości, mosiądzu i barwionego drewna.
W saray’u czasami można spotkać starszego pana w stroju z epoki Qajarów, trzymającego w rękach strzelbę. Nie bójcie się podejść i zapytać o zdjęcie, pamiętajcie tylko o tarof’ie i by po wszystkim wręczyć mu ok. 500 000 Riali.
Meczet i hammam Vakil
Oba obiekty leżą przy głównym placu, przylegającym do bazaru od jego zachodniej strony.
Tak jak meczet jest warty odwiedzenia dla jego pięknego kolumnowego shabestanu (sali kolumnowej), a w szczególności barwnej części bezpośrednio prowadzącej do mehrabu (punktu wskazującego kierunek Mekki), tak hammam jest zdecydowanie mniej atrakcyjny. Jeśli więc podczas swojej podróży planujecie zawitać do Kashanu lub Kermanu, warto odpuścić zabytkowy hammam Shirazu, bo hammamy znajdujące się w innych miastach Iranu są bardziej spektakularne.
Arg-e Karim Khan
Cytadela Karim Khana to jedna z wizytówek miasta, z trudną do przeoczenia krzywą wieżą.
Ten zabytek najlepiej wygląda z zewnątrz, dlatego nie traćcie czasu na jego wnętrza, które w większości zostały zniszczone, rozkradzione (w tym przez jednego z szachów z późniejszej dynastii) i ostatecznie wykorzystane na cele więzienne.
W zaoszczędzoną godzinę, zrelaksujcie się w jeszcze jednym z perskich ogrodów, z których słynie Shiraz.
Bagh-e EramCzyli “niebański ogród” tłumacząc jego nazwę na j. polski.
Ogród ma niejasną genezę ponieważ brakuje źródeł, jednoznacznie mówiących o dacie założenia. Prawdopodobnie znajdował się tutaj ogród w czasach Safawidów (XV w.), z którego jednak nic nie pozostało. To co widoczne dzisiaj, to mariaż ogrodu wodza klanu Qashqai (plemię koczowników żyjące w górach Zagros) z czasów Karim Khan’a i późniejszych modyfikacji dodanych za rządów Naser al-Din szacha (XIX w.) – nowy pawilon.
Grób Hafeza
Ta atrakcja to kolejny punkt, którego nie wolno przegapić.
Wielbiony przez wszystkich Irańczyków poeta i jeden z najbardziej znanych za granicą.
Irańczycy w każdym wieku przychodzą tutaj, by czytać jego poezję. Siadają na schodkach przy jego grobie i otwierają tomiki na losowej stronie, pytając o rozwiązanie, dla trapiących ich życiowych dylematów. Podobno Hafez czyta umysły i serca, a każdy znajdzie w jego poezji to, czego szukał.
Najlepszy czas na odwiedziny to moment zachodu słońca i zapadającego mroku. Jednak nawet jeśli nie dotrzecie do Hafeza o tej porze, poranek jest równie wynagradzający – kontrastowo kojąc przybyszów spokojem, którego brakuje wieczorowi.
Mauzoleum Króla Światła – Shah Cheragh
Kolejnym wspaniałym zabytkiem jest mauzoleum Shah Cheragh – szalony gabinet luster, w którym ściany i sufity wyłożono malutkimi szkiełkami opalizującymi na wszystkie możliwe kolory.
Kompleks skrywa m.in. groby synów 7 imama szyitów.
Wśród nich, najważniejszym ze spoczywających zmarłych jest Ahmad ibn Musa, czyli brat Imama Rezy (8 imama szyitów mającego swój grób w Mashhadzie).
Jeśli będziecie mieć wystarczająco dużo szczęścia, zostaniecie wpuszczeni do środka. Jeśli nie, musicie zadowolić się i tak wystarczająco pięknym głównym placem. Wasze plecaki, kamery i aparaty fotograficzne zostawcie w przechowalni przy wejściu.
Kobiety są zobowiązane do ubrania dostępnego na miejscu czadoru.
Pamiętajcie, że jest to miejsce święte i o wielkiej wadze dla szyitów, należy zachowywać się z należytym szacunkiem.
Stare Miasto
Niesztampową atrakcją waszej wizyty w Shirazie, będzie wędrówka uliczkami starego miasta, o którego istnieniu część mieszkańców nawet nie zdaje sobie sprawy – nie wykluczone że błądząc, i tam traficie.
Persepolis
Ostatni obowiązkowy punkt programu i zabytek, który nie ma sobie równych. Jedna ze stolic wielkiego perskiego imperium Achemenidów – Persepolis.
To w końcu nie tylko największa atrakcja Shirazu, ale i całego Iranu.
Aby dostać się do Persepolis, możecie pojechać z jedną z lokalnych agencji, która dostarczy przewodnika. I tej opcji nie polecamy – wiedza na temat stolicy starożytnej Persji jest zwykle bardzo niewielka, często niezgodna z prawdą.
Zdecydowanie lepiej wziąć taksówkę z miasta, która poczeka na Was aż skończycie zwiedzanie i przywiezie z powrotem do Shirazu. Przewodnika wynajmijcie na miejscu – będzie taniej i o wieeele lepiej.
A jeśli szukacie naprawdę eksperckiej wiedzy – Dwie Gazele zjadły zęby na Persepolis 😉
Sprawdź nasze najbliższe wyprawy do Iranu, podczas których zobaczysz Shiraz i Persepolis
Mapa zabytków i atrakcji Shirazu